Harpers Ferry: een magisch dorpje aan de oostkant van de VS

Toen ik me aan het voorbereiden was op onze rondreis langs de Oostkust van de VS (klik voor het reisverslag) kwam ik de naam regelmatig tegen: Harpers Ferry. En telkens vroeg ik me af of er geen apostrof in moest (Harper’s), maar blijkbaar is deze in de loop van de tijd uit de naam gevallen. Want het dorpje (285 inwoners) is wel degelijk genoemd naar de ferry van Robert Harper, waarmee hij mensen eind 18^e eeuw de rivier de Potomac over bracht naar West Virginia. Een relaxed dorpje met een bijzondere geschiedenis, maar ook prachtig om te zien. Wij wilden er eigenlijk niet meer weg, of zoals John Denver het verwoordde:

Almost heaven, West Virginia
Blue Ridge Mountains, Shenandoah River
Life is old there, older than the trees
Younger than the mountains, growin’ like a breeze

Harpers Ferry: een bijzondere geschiedenis

Tijdens mijn deskresearch voor onze rondreis leerde ik over de bijzondere geschiedenis van Harpers Ferry. De locatie was al heel strategisch: op het snijpunt van de staten Virginia, West Virginia en Maryland. Maar ook op het snijpunt van ‘the North’ en ‘the South’, de partijen die uiteindelijk de Amerikaanse Burgeroorlog gingen uitvechten.

Vanwege deze strategische locatie en de bijzondere rol van Harpers Ferry in de Amerikaanse geschiedenis hebben de Amerikanen van het dorpje een ‘national park’ gemaakt, een soort openluchtmuseum. Wij hoefden de 20 dollar dagelijkse entree per persoon gelukkig niet te betalen: wij konden onze auto gratis bij onze AirBnB (midden in het dorpje, zie foto hieronder) parkeren. Het dorp was om die reden ook autoluw, erg plezierig. Later meer over onze ‘magische’ ervaringen als toerist, eerst wat geschiedenis.

Harpers Ferry en de Burgeroorlog

De meeste mensen zullen wel eens hebben gehoord dat er in de VS een oorlog geweest is over onder andere slavernij, tussen de Noordelijke en Zuidelijke staten. Als er geen andere landen bij betrokken zijn noemen ze dat een burgeroorlog (dat wist ik ook niet). Harpers Ferry speelde een belangrijke rol als ‘kruitvat’ van deze oorlog. Letterlijk: in het dorpje stond op dat moment de grootste wapenfabriek van de VS.

We zagen dat van de wapenfabriek alleen nog maar sporen langs de treinrails waren te vinden, maar ‘John Brown’s fort’ stond er nog wel. John Brown was een erg gelovige ‘abolitionist’, iemand die tegen slavernij is. En die ertegen wil strijden: John was van de tak die geloofde in de inzet van geweld, veel mensen verzetten zich juist geweldloos.

Op 16 oktober 1859 leidde hij 22 man in een overval op de wapenfabriek, in de hoop dat er in het zuiden een opstand onder de slaven zou komen. Die opstand kwam er niet, maar zijn overval was wel een belangrijke aanleiding voor de start van de Amerikaanse Burgeroorlog. Voor de zuiderlingen was dit namelijk het bewijs dat de noorderlingen geweld in wilden zetten, en dat het dus verder ging dan een meningsverschil.

Niet alleen het kruitvat

Niet alleen aan het begin van de burgeroorlog speelde Harpers Ferry een grote rol, ook tijdens de oorlog en erna. Vanwege de strategische locatie op de grens van ‘North’ en ‘South’ is het dorpje acht keer van ‘eigenaar’ verwisseld en uiteindelijk bijna totaal verwoest. En aan het eind van de burgeroorlog kreeg het dorpje een nieuwe belangrijke rol: de opbouw van het leven van de ex-slaven.

In 1868, een eeuw na de start van het dorp, werd in een oud landhuis het ‘Storer College’ opgestart, een lerarenopleiding voor het opleiden van ‘freedman’. Dit was de naam voor ex-slaven die natuurlijk nooit een opleiding hadden gehad en dus weinig kans maakten in de nieuwe economie.

Omdat de campus van Storer College -inmiddels ontbonden- tegenover onze AirBnB was, gingen we daar natuurlijk even kijken. Het hele dorp stond vol historische gebouwen, al dan niet opnieuw opgebouwd door de ‘National Park Service’. Er waren zelfs mensen die ‘ghosts’ hadden gezien, vooral gekoppeld aan de wapenfabriek.

Een magisch dorp

Behalve de bijzondere geschiedenis van het dorp, wat wij als gezin altijd een belangrijke dimensie aan onze vakantie vinden, was de locatie zelf ook prachtig. Toen we bij de AirBnB aankwamen liepen er hertjes en andere dieren in de tuin, die niet eens schrokken van onze aanwezigheid. En toen we ’s avonds het heuvelachtige schiereiland gingen bekijken waarop het dorp is gebouwd, werd ons pad verlicht door vuurvliegjes. Het was soms magisch, alsof je door een Disneyfilm liep.

De bergachtige omgeving rond het dorp vroeg ook om een wandeling in de hoogte (de Maryland Trail, gelukkig vooral schaduw) om een mooi uitzicht op het dorpje te kunnen hebben. We besloten zelfs onze volgende AirBnB te annuleren (dat kon gelukkig) om hier nog een nacht langer te kunnen blijven (dat kon gelukkig ook).

Onze rondreis langs de Oostkust van de VS was erg geslaagd, met verschillende hoogtepunten. Ons bezoek aan Harpers Ferry was echter wel het grootste hoogtepunt, zowel letterlijk als figuurlijk. Toen Thomas Jefferson in 1783 Harpers Ferry bezocht en het uitzicht bekeek vanaf een rots (inmiddels Jefferson’s Rock genoemd) noemde hij het “perhaps one of the most stupendous scenes in nature, […] worth a voyage across the Atlantic.” Daar kan ik me wel in vinden, ik zou zo weer terug willen keren.